ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
1791-1846. Γάλλος ιστορικός και πολιτικός, ο Buchon πρώτος ανακάλυψε, μετέφρασε και εξέδωσε το 1825 την ελληνική παραλλαγή του Χρονικού του Μορέως κατά τον Παρισινό κώδικα, συνοδεία σημειώσεων και μέρους του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου. Πρόκειται για την πρώτη έκδοση του Χρονικού. Κατά τα έτη 1840-1841 αναλαμβάνει περιηγητική αποστολή στην Ελλάδα και καταγράφει τις εντυπώσεις του στο La Grèce continentale et la Morée.
Εξώφυλλο της 1ης γαλλικής έκδοσης του La Grèce continentale et la Morée. Φωτ.: Bibliothèque nationale de France, ψηφιοποιημένο αρχείο
Κατά κύριο λόγο αναζητά γραπτά τεκμήρια για την περίοδο της Φραγκοκρατίας στην Ελλάδα και ιδίως για το Πριγκιπάτο του Μοριά. Αυτό όμως δεν τον εμποδίζει από το να διατυπώνει οξυδερκείς παρατηρήσεις για την αναζήτηση της νεοελληνικής ταυτότητας, λίγα μόλις χρόνια μετά την απελευθέρωση από τον τούρκικο ζυγό.
Ο BUCHON ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΛΑΜΑΤΑ
Ο Buchon μας μεταφέρει πληροφορίες για τη σχέση του Γ. Βιλλεαρδουίνου με την περιοχή και για τη συμβολή της πόλης στην επανάσταση του 1821. Ωστόσο, δεν λείπουν και οι σύγχρονές του αναφορές σε πολιτικά πρόσωπα της εποχής, ήθη και έθιμα.
Απόσπασμα του La Grèce continentale et la Morée. Φωτ.: Bibliothèque nationale de France, ψηφιοποιημένο αρχείο
Κατά την παραμονή του στην Καλαμάτα, φιλοξενήθηκε στις οικίες Μπενάκη (δημάρχου) και Νικολαΐδη (γενικού φοροεισπράκτορα της επαρχίας της Μεσσηνίας). Μας πληροφορεί ότι όλα τα σπίτια των πλούσιων και επιφανών Καλαματιανών είναι επιπλωμένα με γαλλικά έπιπλα.
«Ο κ. Μπενάκης, ο οποίος έχει στην Καλαμάτα μια υπέροχη κατοικία, η εμφάνιση της οποίας είναι όμοια με εκείνη των μεγάλων αστικών κατοικιών μας στην εξοχή, θέλησε να με τιμήσει με την καταπληκτική φιλοξενία του (….). Η Καλαμάτα είναι ακόμα, όπως την εποχή των Βιλλεαρδουίνων, η κυριότερη πόλη του Μορέως, που υπενθυμίζει πολύ ευρωπαϊκές συνήθειες».
Επίσης, αναφέρει στοιχεία από την επίσκεψή του στο Κάστρο της πόλης και εντυπώσεις από τις εκκλησίες του Αγίου Αθανασίου και των Αγίων Αποστόλων.
Στα ανεκδοτολογικά στοιχεία που παρουσιάζει, αναφέρεται η αφόρητη ζέστη της Καλαμάτας, ήδη από τις πρώτες πρωινές ώρες (32 βαθμούς Réaumur, δηλαδή γύρω στους 26 βαθμούς Κελσίου). Επισημαίνει και εκείνος, όπως και ο de Latour, τα σκαλιστά οικόσημα με κρίνους στις εισόδους των σπιτιών.
Στον Βuchon χρωστάμε την πρώτη έκδοση του ελληνικού κειμένου του Χρονικού του Μορέως κατά τον κώδικα της Κοπεγχάγης το 1845, υπό τον καταχρηστικό τίτλο «Βιβλίον της Κουγκέστας του Μωραίος» (Κουγκέστα από την αρχαϊκή γαλλική λέξη conqueste, δηλαδή conquête, κατάκτηση).
Τέλος, ήταν αυτός που πρώτος ανακάλυψε και εξέδωσε το 1845 το μοναδικό γαλλικό χειρόγραφο των Βρυξελλών του Χρονικού του Μορέως.
Η Καλαμάτα αναφέρεται επίσης και σε έργα λιγότερο γνωστών περιηγητών:
Φωτ.: Bibliothèque nationale de France, ψηφιοποιημένο αρχείο
Duheaume, A., 1833, Souvenirs de la Morée pour servir à l’histoire de l’expédition française, Paris, Anselin (σελ. 19-20 «Καλαμάτα, το πρώτο προωθημένο σημείο της ελευθερίας»)
Φωτ.: Bibliothèque nationale de France, ψηφιοποιημένο αρχείο
Tricaud, A., 1718, Campagnes de Monsieur le Prince Eugène en Hongrie et des généraux vénitiens dans la Morée pendant les années 1716 – 1717 t. 1, Lyon, Amaulry.
Πηγές:
Άγνωστος, Καλονάρος, Π. (επιμέλεια), Αποστολίδης, Ρ. (εισαγωγή), 2005, Το χρονικόν του Μορέως: Το ελληνικόν κείμενον κατά τον κώδικα της Κοπεγχάγης μετά συμπληρώσεων και παραλλαγών εκ του παρισινού, Αθήνα, Εκάτη
Ζερβής, Ν., «Οι ξένοι ταξιδιώτες» στο ένθετο Καθημερινή Επτά Ημέρες: ΚΑΛΑΜΑΤΑ, 18/11/2001, σ.10-13
Buchon, J.-A., 1843, La Grèce continentale et la Morée, voyage, séjour et études historiques en 1840 et 1841, Paris, Béthune et Plon
Wikipedia, λήμμα «Jean – Alexandre Buchon»
Έρευνα—Επιμέλεια—Μετάφραση:
Νινέτα Σωτηράκη