ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΟΙΝΩΝ & ΟΙΝΟΠΝΕΥΜΑΤΩΝ ΖΑΝΝΟΥ & ΡΩΣ
Οι βασικές πληροφορίες προέρχονται από το άρθρο του Βασίλη Μανιάτη «Ένα αφιέρωμα σε όσους πρωτοστάτησαν για να στηθεί η Καλαμάτα», Εφημερίδα Θάρρος, 07/01/2014, Καλαμάτα .
Ο Αριστόβουλος Ζάννος (1856-1943) ήταν Κωνσταντινοπολίτης, ο οποίος σπούδασε χημικός στην École Nationale d’Agriculture de Montpellier. Εκεί γνωρίστηκε με τον επίσης χημικό, γάλλο, Emmanuel Roche (1861-1931). Η φιλία των δύο ανδρών, πριν εξελιχθεί σε εμπορική συνεργασία, είχε γίνει και συγγένεια: ο Ζάννος παντρεύτηκε την αδερφή του Ρως, Αλίς και έκανε μαζί της επτά παιδιά.
Στη δημιουργία του εργοστασίου «Ζαν και Ρως» στην πόλη μας έπαιξε μεγάλο ρόλο ο συμπατριώτης μας Γιώργος Κυριακός (1862–1954), ο οποίος σπούδασε στη Γεωπονική Σχολή του Montpellier και είχε ειδικευτεί χημικός οινολόγος. Αυτός πρωτοστάτησε στην ίδρυση του εργοστασίου «οίνων και οινοπνευμάτων» και το διηύθυνε μέχρι το 1905. (…)
Από καρτ—ποστάλ της εποχής όπου διακρίνεται το εργοστάσιο στην οδό Αριστομένους
Το εργοστάσιο έπαιξε σημαντικό ρόλο στην οικονομία του τόπου μας. Εξήγαγε κρασιά συμπεπυκνωμένα, κυρίως στη Γαλλία, και ωφελήθηκε πολύ σε μία περίοδο φυλλοξήρας που κατέστρεψε τους γαλλικούς αμπελώνες.
Οι συνιδρυτές της επιχείρησης, Εμμανουήλ Ρως (πάνω) και Αριστόβουλος Ζάννος (κάτω). Φωτ.: https://stevenzannos.tribalpages.com
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΠΟΤΩΝ & ΑΠΟΣΤΑΓΜΑΤΩΝ Ν. Γ. ΚΑΛΛΙΚΟΥΝΗ
Tο 1850 o Γ. Καλλικούνης ιδρύει στην σκιά του μεσαιωνικού κάστρου της πόλης το πρώτο Ατμοκίνητο Πνευματοποιείο. Το 1891 τη διεύθυνση της ποτοποιίας αναλαμβάνει ο Ν. Καλλικούνης, χημικός – οινολόγος, που μόλις έχει τελειώσει τις σπουδές του στη Γαλλία και στρέφεται αποφασιστικά στις αγορές του εξωτερικού συμμετέχοντας με τα προϊόντα της Ποτοποιίας σε πολλές διεθνείς Εκθέσεις της Ευρώπης και της Αμερικής. H Ποτοποιία αποσπά 46 χρυσά μετάλλια και Τιμητικά Διπλώματα απονομής διακρίσεων, πολλά από αυτά στην Γαλλία.
Βράβευση σε έκθεση του Μπορντώ το 1895. Φωτ.: Αρχείο Ποτοποιίας Καλλικούνη
Βράβευση σε έκθεση της Μασσαλίας το 1896. Φωτ.: Αρχείο Ποτοποιίας Καλλικούνη
Βράβευση σε έκθεση της Μασσαλίας το 1896. Φωτ.: Αρχείο Ποτοποιίας Καλλικούνη
O N. Καλλικούνης αναγνωρίζεται στην Ευρώπη ως καταξιωμένος γευσιγνώστης και προσκαλείται επισήμως το 1897 από την πόλη των Παρισίων να συμμετάσχει ως μέλος της Ελλανοδίκου Επιτροπής (Membre de Jury – Hors Concours) στην Διεθνή Έκθεση του Παρισιού του 1897.
Επιστολή πρόσκλησης συμμετοχής ως μέλος της Ποτοποιίας Επιτροπής της Διεθνούς Έκθεσης Παρισιού 1897. Φωτ.: Αρχείο Ποτοποιίας Καλλικούνη
Βράβευση σε έκθεση του Αρκασόν το 1897. Φωτ.: Αρχείο Ποτοποιίας Καλλικούνη
Βράβευση στη Διεθνή Έκθεση Παρισιού το 1900. Φωτ. Αρχείο Ποτοποιίας Καλλικούνη
Ο Δ. Γαλάνης, ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες ζωγράφους και χαράκτες, μαθητής του Νικηφόρου Λύτρα, γνωρίζει τον Ν. Καλλικούνη στο Café Anglais, όπου συχνάζει μαζί με τον Toulouse-Lautrec και αναλαμβάνει να φιλοτεχνήσει μια σειρά από διαφημιστικές αφίσες της Ποτοποιίας.
Αφίσα της επιχείρησης φιλοτεχνημένη από τον Δ. Γαλάνη. Φωτ. Αρχείο Ποτοποιίας Καλλικούνη
Αφιέρωμα της Encyclopédie Contemporaine στον Ν. Καλλικούνη. Φωτ. Αρχείο Ποτοποιίας Καλλικούνη
Σήμερα τα Αποστακτήρια Καλλικούνη έχουν περάσει στα χέρια της τέταρτης γενιάς, στους Γεώργιο και Βασίλειο Καλλικούνη, οι οποίοι με σπουδές Φυσικής και Χημείας στα Πανεπιστήμια του Στρασβούργου και Θεσσαλονίκης, συνεχίζουν σε μια υπερσύγχρονη μονάδα την παραγωγή μεγάλης γκάμας αλκοολούχων ποτών και σιροπιών.
ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ—ΓΑΛΛΙΑΣ: Συκική
Η Συκική, η γνωστή συνεταιριστική ένωση συκοπαραγωγών της περιοχής, είχε πάντα έντονη εξαγωγική δραστηριότητα προς την Γαλλία.
Εκφόρτωση σύκων για εξαγωγή από το Λιμάνι της Καλαμάτας. Φωτ.: Προσωπικό αρχείο Δ. Ζαφειρόπουλου
Από το 1999 έως το 2003 εξήγαγε στην Γαλλία γύρω στους 100 χιλιάδες τόνους σύκων πρώτης ποιότητας.
Το 2002, αντιπροσωπεία της Συκικής με επικεφαλής τον τότε διευθυντή κ. Δ. Ζαφειρόπουλο, ταξίδεψε στον νότο της Γαλλίας, στην μεσαιωνική πόλη Vézénobres για την προώθηση των εμπορικών σχέσεων Καλαμάτας –Γαλλίας.
Από την αποστολή της Συκικής στη Γαλλία. Φωτ.: Προσωπικό αρχείο Δ. Ζαφειρόπουλου
ΠΗΓΕΣ
Αρχείο ΓΑΚ Μεσσηνίας,
Προσωπικό αρχείο Δ. Ζαφειρόπουλου
Προσωπικό αρχείο Δημήτρη Ν. Ζέρβα
Αρχείο Ποτοποιίας Καλλικούνη
Προσωπικό αρχείο Οικογένειας Φοίφα
Βερράρου, Σ., «Εμπόριο και Βιομηχανία» στο ένθετο Καθημερινή Επτά Ημέρες: ΚΑΛΑΜΑΤΑ, 18/11/2001, σ. 19-21
Εφημερίδα Θάρρος, Αρχείο Λαϊκής Βιβλιοθήκης Καλαμάτας
Εφημερίδα Σημαία, ΓΑΚ Μεσσηνίας
Άγνωστος, 1931, Καλαματιανό Ημερολόγιο, Καλαμάτα, χ.ε.
Κωνσταντινίδης, Κ. Α., «Το λιμάνι της Καλαμάτας» στο ένθετο Καθημερινή Επτά Ημέρες: ΚΑΛΑΜΑΤΑ, 18/11/2001, σ. 22-23
Μανιάτης, Β., «Ένα αφιέρωμα σε όσους πρωτοστάτησαν για να στηθεί η Καλαμάτα», στο Εφημερίδα Θάρρος, 07/01/2014, Καλαμάτα
Χρυσοσπάθης, Ο., 1936, Ιστορία της Παλιάς Καλαμάτας, χ.τ., εκδόσεις Νικ. Ηλιόπουλος
Moniteur officiel du commerce No 1521 22/8/1912
Greek and linked european families, διαθέσιμο στο https://stevenzannos.tribalpages.com, προσπελάστηκε στις 04-03-2018.
Έρευνα—Επιμέλεια—Μετάφραση:
Κάλλια Ταβουλάρη