Ολόκληρο τον 18ο και ως τις αρχές του 19ου αιώνα, η Καλαμάτα είχε αναπτύξει σημαντική εμπορική δραστηριότητα λόγω των προϊόντων της γεωργικής και βιοτεχνικής παραγωγής από τις κοντινές περιοχές της Πελοποννήσου και κυρίως της Μεσσηνίας. Στο τέλος του 18ου αιώνα διηύθυνε το εξαγωγικό εμπόριο της περιοχής, χωρίς να διαθέτει λιμάνι. Τα παραδοσιακά αγροτικά προϊόντα της Μεσσηνίας (μετάξι, κουκούλια, σταφίδα, λάδι, ελιές, σύκα, σιτάρι, κ.ά.) εξάγονταν από το λιμάνι του Αλμυρού προς Μασσαλία, Κωνσταντινούπολη, Οδησσό, Σμύρνη κ.ά. Τη διακίνηση του εμπορίου την έκαναν ξένοι και κατά κύριο λόγο Γάλλοι.

Διαφημιστικές καταχωρίσεις για εξαγωγές καλαματιανών προϊόντων στη Γαλλία. Φωτ.: Καλαματιανό Ημερολόγιο 1931, Αρχείο Λαϊκής Βιβλιοθήκης Καλαμάτας

Ο Ορέστης Χρυσοσπάθης στο βιβλίο του  Ιστορία της παλιάς Καλαμάτας (1936) αναφέρεται στο 1828, στην πειρατεία που ταλάνιζε την περιοχή, τον ρόλο του Στρατάρχη Maison και του Μιαούλη στην πάταξη της, για να καταλήξει:

 «Τοιαύτη ήτο η κατάστασις τότε η οποία σπουδαίως έβλαψε το εμπόριον το οποίον επί πολλά έτη διεξήγαγον ξένοι άνθρωποι προς τον τόπον, ιδίως Γάλλοι, οι εντόπιοι δεν ήσαν παρά τα διάμεσα πρόσωπα μεταξύ παραγωγών και των εμπόρων αυτών, δηλαδή μεσίται».

Αργότερα  οι εμπορικές συναλλαγές με την Γαλλία πολλαπλασιάστηκαν, χάρη σε ανθρώπους με σπουδές στην Γαλλία σαν τον Καλλικούνη, τον Κωνσταντινοπολίτη Ζάννο κ.ά.

Για την μεταφορά των προϊόντων προς το εξωτερικό υπήρχαν και γαλλικές ατμοπλοϊκές εταιρίες.                                                                                                                                            «Μετά την ατμοπλοΐαν του Λόϋδ ήρχισαν γραμμήν και άλλαι εταιρείαι: η γαλλική του Φραισινέ, Φλόριο και η του Μισσαζερή. … Όλαι αυταί ειργάσθησαν αρκετά καλά μέχρι της κατασκευής του σιδηροδρόμου Πελοποννήσου, η οποία ήρχισε το 1885 και ετελείωσε το έτος 1897».

Διαφημιστική καταχώριση της Φαβρ Λάιν προς Μασσαλία. Φωτ.: Προσωπικό Αρχείο Δ. Ζέρβα

ΕΞΑΓΩΓΕΣ

Η εξαγωγική δραστηριότητα της Καλαμάτας καταγράφεται σε πολλά αρχεία, όπως σε αυτό του Keck, αλλά και στην παρακάτω αναφορά  του Υπουργείου Εμπορίου και Βιομηχανίας της Γαλλίας (22/8/1912), όπου εμφανίζονται οι εξαγωγές που έγιναν από την Καλαμάτα το έτος 1911.

Η παραγωγή της κορινθιακής σταφίδας ήταν 53 εκατομμύρια βενετσιάνικες λίβρες που κόστιζαν 140-200 δραχμές ανά 100 λίβρες. Μόνο στην Γαλλία εξήχθησαν 1.947.544 βενετσιάνικες λίβρες καλής ποιότητας σταφίδα, έναντι 417.684  το 1910.

Εξήχθησαν επίσης  49.133 κιλά σύκα, 66,228 κιλά ελαιόλαδο, όπως και ελιές, τυρί, κονσέρβες, δέρματα, ξερά φασόλια και βεβαίως μετάξι.

Moniteur officiel du commerce No 1521 22/8/1912. Φωτ.: Προσωπικό αρχείο Οικογένειας Φοίφα

Moniteur officiel du commerce No 1521 22/8/1912. Φωτ.: Προσωπικό αρχείο Οικογένειας Φοίφα

Διαφημιστική καταχώριση της Βιομηχανίας Λιναρδάκη. Φωτ.: Προσωπικό Αρχείο Δ. Ζέρβα

Διαφημιστική καταχώριση αντιπροσωπείας γαλλικών ασφαλειών. Φωτ.: Προσωπικό αρχείο Δ. Ζέρβα

Διαφημιστική καταχώριση των Κυλινδρόμυλων Ευαγγελίστρια. Φωτ.: Καλαματιανό Ημερολόγιο 1931, Αρχείο Λαϊκής Βιβλιοθήκης Καλαμάτας

ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ

Πληροφορίες για τα εισαγόμενα από Γαλλία προϊόντα έχουμε από διαφημιστικές καταχωρίσεις στον τοπικό Τύπο.

Εφημερίδα Θάρρος 1921. Φωτ.: Αρχείο Λαϊκής Βιβλιοθήκης Καλαμάτας

Δεν έλειψαν οι περιπτώσεις που η Γαλλία έδωσε το όνομά της σε τοπικές επιχειρήσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το εστιατόριο «Η Γαλλία» που μεσουρανούσε στην καλαματιανή ζωή τις δεκαετίες του 30, 40 και 50.

Εφημερίδα Σημαία 1935, Φωτ.: ΓΑΚ Μεσσηνίας

Ένα σύγχρονο παράδειγμα Φωτ.: Γ. Κούμανης